مبانی فقهی حقوق محیط زیست

Authors

عزیز الله فهیمی

علی عرب زاده

abstract

حقوق محیط زیست - در معنای مصطلح امروزین آن - محصول بحران های زیست محیطی بعد از جنگ جهانی دوم و همچنین جریانات منتقد مدرنیته می باشد. واکنش حقوقیِ که در ادامه سیر واکنش های علمی، اجتماعی و سیاسی سعی در حل و فصل تعارضات جدی حیات مدرن با محیط زیست دارد که از ابتدا ملتزم و مستخرج از ادبیات دینی ادیان بزرگ جهانی نبوده است و شاید به همین سبب به کاربردن تعبیری همچون حقوق محیط زیست اسلامی عجیب بنماید. مسأله اما از نقطه نظر اسلام که منصرف و بی توجه به هیچکدام از عرصه های حیات انسانی نمی باشد، شکل دیگری پیدا می کند، از سوی دیگر اسلام با مقید نمودن انسان از ابتدا سعی در سامان دادن به رابطه ای متعادل و متکامل میان انسان و محیط پیرامونش داشته است. مقاله حاضر تلاشی اندک در جهت استخراج دست آوردهای فقه شیعه در راستای حفاظت از محیط زیست می باشد. در ضمن اینکه نگارنده متوجه و معترف به این مسأله نیز می باشد که بررسی فقه شیعه و محیط زیست بدون در نظر گرفتن، اقتصاد ، سیاست،  هنر و از همه مهم تر فلسفه اسلامی ابتر و ناقص است اما مجال حاضر را برای مقصود مذکور کافی نمی داند. در مقاله حاضر ذیل سه بخش به بررسی قواعد فقهی، نهادهای فقهی و احکام فقهی در نسبت و با آثار محیط زیستی پرداخته شده و بررسی های حقوقی را به مجال دیگری واگذار نموده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مبانی فقهی حفاظت از محیط زیست

محیط زیست را می توان به محیط زندگی موجودات تعبیر کرد به طوری که دربردارنده عناصر مختلف آب، خاک، هوا و موجودات زنده از قبیل حیوانات، گیاهان و انسان و اثرات متقابل آنها بر یکدیگر می باشد. انسان با ورود به عرصه صنعت و تصرف بی رویه در طبیعت، باعث تخریب و آلودگی بیش از اندازه محیط زیست شد که آثاری همچون سوراخ شدن لایه ازن، گرم شدن کره زمین، نابودی گونه های گیاهی و جانوری و...را در پی داشت. ایجاد این...

تعهدات خاص و مثبت شرکت های تجاری نسبت به حفظ محیط زیست و مبانی فقهی آن

از زمانی که تاریخ بیاد دارد تجارت، داد و ستد و سفرهای بازرگانی در همه جای دنیا رونق داشته و تا قبل از مرزبندی کشورها تجار و بازرگانان به عنوان سفیران صلح و تجارت همه کشورهای دنیا را در پنج قاره در می نوردیدند و با مرتفع کردن نیازهای مادی مردم، ثروت و رفاه را به ارمغان می آوردند. اما بعدها رقابت میان بازرگانان و شرکت های تجاری موجب شد که برخی از این شرکت ها بویژه بعد از پایان جنگ جهانی دوم برای ...

full text

بررسی مبانی و مستندات قانونی ناشی از خسارت مربوط به محیط زیست در حقوق ایران

در راستای حمایت از نسل سوم حقوق بشری یعنی محیط زیست لازم است قوانینی مدون، ساده و بدون تفسیر از طرف قانون-گذار هر کشوری مورد تصویب قرار گرفته تا با تمسک به این قوانین بتوان از محیط زیست یعنی نسل آینده حقوق بشری حمایت نمود. در حقوق ایران در اصل چهلم قانون اساسی که مبنای کلی قوانین می‌باشد به صراحت به حفظ و مسئولیت نسبت به تخریب محیط زیست اشاره شده‌است و درهمین راستا در قوانین مختلف ضمانت اجرای ح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه حقوق اسلامی

Publisher: دانشگاه امام صادق(ع)

ISSN 2251-9858

volume 13

issue 35 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023